Deze website maakt gebruik van cookies. Lees hier meer over ons privacy- en cookiebeleid.

Hoogkwalitatieve zorg kan niet zonder modern waterbeheer

Sector
Toepassing

Schoon en veilig water: een absolute must

Op het vlak van waterbeheer vallen ziekenhuizen onder de meest complexe instellingen en gebouwen. Hun (drink)watersystemen zijn doorgaans erg lang en veelvuldig vertakt, waarbij ze een breed scala aan functies vervullen: van basic sanitair, tot specifieke medische toepassingen zoals dialyse of de bereiding van medicijnen.

Patiënten in ziekenhuizen, maar ook in woonzorgcentra en andere zorginstellingen, behoren tegelijkertijd tot de meest kwetsbare groepen in de samenleving. Vaak zijn patiënten door onderliggende aandoeningen extra vatbaar voor bacteriële infecties zoals legionella, maar ook met andere ziekmakers zoals E. coli of enterococcen. Daarnaast kan een ondermaatse waterkwaliteit de goede werking van medische apparatuur dwarsbomen, of ervoor zorgen dat hun levensduur vermindert. In elke zorginstelling is veilig water een absolute must. Sterker, schoon drinkwater is er van levensbelang.

"Het garanderen van een goede waterkwaliteit en het bewaken van 100% waterveiligheid voor onze patiënten en medewerkers is een essentiële verantwoordelijkheid van de technische dienst."



Luc Geens, Diensthoofd Technische Dienst Ziekenhuis Geel (BE)

Adequaat en verantwoord waterbeheer staan hoog op het prioriteitenlijstje in de zorg. Zo moet elke instelling verplicht een legionellabeheersplan (laten) opmaken. Echter zijn zorginstellingen, en zeker ziekenhuizen, geen marmeren gebouwen waaraan eens ze er staan niets meer veranderd. Integendeel: hele verdiepingen, vleugels en afdelingen kunnen heringericht worden en van functie veranderen. Ook wordt er vaak uitgebreid, doordat de zorgbehoeften in onze vergrijzende samenleving almaar toenemen. Daardoor staan oude en nieuwe gebouwen naast elkaar en lopen ze in elkaar over. De complexiteit en heterogeniteit van de zorginfrastructuur is, kortom, enorm.

De problemen met waterbeheer in zorginstellingen liggen vaak al ingebakken in het beheersplan. Daarin staat normaal duidelijk en zorgvuldig aangegeven wanneer er moet worden gespoeld, waar en hoeveel monsternames er moeten gebeuren enzovoort. Het probleem met dat plan is dat het meestal niet ‘meegroeit’ met het gebouwencomplex en met het steeds uitbreidende en complexer wordende watersysteem. Het is kortom een statisch plan, terwijl de veiligheid voor personeel, patiënten, bewoners en bezoekers juist een dynamisch plan vereist.

"De technologische innovaties in de gezondheidszorg stapelen zich op. Denk bijvoorbeeld aan 3D-geprinte implantaten en operatiekamer-algoritmes. Technologisering van het facilitair beheer van drinkwater, daarentegen, loopt nog achter, maar we zien dat steeds meer zorginstellingen modern waterbeheer omarmen."



Rogier van den Brink, CEO Holland Water

Daar komt bij dat moderne technologie vaak nog niet wordt omarmd in traditionele beheersplannen. In Nederland doen zorginstellingen niet veel meer dan de combinatie van thermisch beheer met regelmatig en intensief spoelen. Voor een groot tot middelgroot ziekenhuis is het opstellen van een afdoende spoelprogramma in de praktijk vaak niet mogelijk, omdat de infrastructuur veel te groot en complex is. Daarnaast garandeert deze methodiek geen legionellavrij watersysteem, terwijl er voor de gebouwenbeheerder, schoonmaakploeg en de technische diensten (die deze praktijk moeten uitvoeren) veel tijd in zit. En die tijd is er, door de altijd beperkte middelen en personeel in de zorgsector, meestal niet. Inzet van externe partijen neemt alleen maar extra kosten met zich mee. De traditionele methodes zijn eveneens verre van duurzaam door het torenhoge energie- en waterverbruik, wat verre van strookt met de Nederlandse Green Deal Duurzame Zorg 2.0.

Green Deal Duurzame Zorg 2.0

In de portefeuilleroutekaarten voor de Green Deal Duurzame Zorg 2.0 – onderverdeeld in de onderdelen energie besparen, inzet duurzame energie en inkoop duurzame energie – beschrijven zorginstellingen in Nederland hoe zij binnen hun eigen vastgoedportefeuille de CO2-uitstoot kunnen terugdringen. De ingediende routekaarten bevatten concrete plannen, scenario-analyses en visies hoe zij maximaal kunnen bijdragen aan de landelijke doelstellingen van het Klimaatakkoord uit 2019, bestemd voor de periode tot 2030 en 2050. Op deze manier kunnen zorginstellingen de maatregelen voor reductie op natuurlijke momenten van vastgoedonderhoud inplannen. De HW Bifipro® kan hiervoor worden ingezet.

Energiescans in België

In België bundelen VIPA en het Vlaams EnergieBedrijf (VEB) hun krachten om voorzieningen in de welzijns- en zorgsector energie-efficiënter te maken. VIPA voorziet een gratis energiescan op maat, waarbij ervaren energiespecialisten daarbij bekijken hoe gebouwen energie-efficiënter kunnen worden. Aan de hand van een neutraal rekenmodel erkennen zij het besparingspotentieel van de HW Bifipro®. Op deze manier kan de installatie tot 60% van het investeringsbedrag gesubsidieerd worden.

In Belgische ziekenhuizen wordt naast een thermische soms ook nog een chemische shock uitgevoerd, waarbij het hele watersysteem bijvoorbeeld wekelijks wordt gedesinfecteerd met chloor – waarvan het gebruik in België in tegenstelling tot in Nederland nog wel is toegestaan. Maar desinfectie met deze middelen heeft ook nadelen: het effect van oxiderende gassen en substanties vermindert bijvoorbeeld snel tijdens de rondgang door het leidingennetwerk. Daardoor heeft de methode bijvoorbeeld veel minder vat op legionellaproblemen halverwege of achterin gebouwen. En dit is dus zeker zo bij ziekenhuizen, de ‘fabrieken in het kwadraat’, waar de technische ruimtes een immens complex raderwerk van leidingen vormen.

Watertechnologieën bieden uitkomst

Na 20 jaar onderzoek, uitvinding en doorontwikkeling zijn er vandaag de dag uitermate effectieve watertech-oplossingen beschikbaar voor zowel preventie als bestrijding van legionella. Modern watermanagement plaatst technologie in het hart van het beheersplan. Het begint met waterdata, verzameld door slimme meters en sensoren. Vervolgens wordt er gericht watertechnologie ingezet, zoals ultraviolet licht als preventieve poortwachter of koper- en zilverionisatie als duurzame bestrijdingstechniek.

HW Bifipro® & HW ICA One®

Koper- en zilverionisatie door middel van de HW Bifipro® of HW ICA One® wordt in Nederland ingezet als legionellabestrijdingstechniek. Het feit dat doseringen van koper- en zilverionen duidelijk onder de toegelaten limiet voor drinkwater blijven, is voor zorginstellingen een belangrijke geruststelling. Koper- en zilverionisatie heeft geen enkele negatieve impact op de levensduur van sanitaire leidingen, in tegenstelling tot de inzet van chemische middelen. Ook beïnvloedt het de geur en de smaak van het water niet. In België kunnen deze systemen ook preventief worden ingezet.

HW Uvidis®

De hoge energie van ultraviolet licht (UV-C) breekt het DNA af en vernietigt zo de erfelijke eigenschappen van (legionella-) bacteriën, die zich dan niet meer kunnen vermenigvuldigen. Tevens heeft het geen effect op de kleur, smaak en geur van het water. De HW Uvidis® kan ook zonder urgente legionellaproblemen worden ingezet om de waterveiligheid van het gebouw te borgen.

Deze technieken laten het onder andere toe om minder frequent te spoelen, de warmwatertemperatuur te verlagen en korte metten te maken met de thermische-schokpraktijk, wat zorginstellingen veel tijd en geld bespaart. Er kan dus gesteld worden dat de inzet van gerichte watertech zorginstellingen helpt in het reduceren van CO2 en daardoor het realiseren van de voorgenomen duurzaamheidsdoelstellingen.

De energiebesparing door de lagere warmwatertemperatuur bij koper- en zilverionisatie is vaak zo groot dat de investering in het systeem zichzelf snel terugbetaalt. Het ziekenhuis AZ Damiaan in Oostende zag zijn jaarlijkse stookkosten – door de verlaging van de temperatuur van 60 naar 48 graden – teruglopen met liefst 25.000 euro. Bovendien moet er niet meer wekelijks maar slechts tweemaandelijks worden gespoeld



Christophe Allaert, zelfstandig energie-expert

Moderne watertech geeft ten slotte inzicht en controle en gemak. Zo kan men er zeker van kan zijn dat het water dat er aan patiënten, bewoners, bezoekers en personeel aangeboden wordt, steeds schoon en veilig is - op een duurzame en kostenefficiënte manier.

Het Tjongerschans-ziekenhuis in Heerenveen kampte van 2017 tot 2020 met hardnekkige legionella-overschrijdingen in het drinkwatersysteem. Omdat thermisch beheer en frequent spoelen geen zoden aan de dijk zetten, besloot het ziekenhuis in juli 2020 over te schakelen op koper- en zilverionisatie. Het effect bleef niet uit: binnen zes maanden was het leidingwater legionellavrij en bleek koper- en zilverionisatie ook effectief tegen andere ziekmakers.”

Nikolaj Walraven, Onderzoeker GeoConnect

Het Amstelland Ziekenhuis in Amstelveen installeerde in 2020 een HW Bifipro®-systeem van Holland Water. “Het is uitermate geschikt voor toepassing in ziekenhuizen en voldoet aan alle wettelijke vereisten. In het besluitvormingsproces zijn er diverse disciplines van het Ziekenhuis betrokken zoals bijvoorbeeld de apotheker en de microbiologen.”

Patrick Bosgieter, Manager Techniek (a.i.) Amstelland Ziekenhuis

Door te investeren in de HW Bifipro® kunnen we namelijk onze beheersactiviteiten sterk verduurzamen en welgekomen FTE-uren nuttig elders inzetten. Hoewel de impact op het spoelprogramma eerder beperkt bleef, zijn de automatische spoelingen op de eindpunten wel teruggebracht tot zo goed als nul. De thermische reinigingen werden overbodig en we bezuinigen drastisch op het aankoopbudget van beschermende legionellafilters."

Luc Geens, Diensthoofd Technische Dienst Ziekenhuis Geel

Op zoek naar meer oplossingen?

Creëer hier uw eigen brochure over waterbeheer.

Onze contactgegevens

Wij zijn gepassioneerd over slim waterbeheer en staan u graag te woord.

Heeft u een vraag?
Kom gemakkelijk met ons in contact.

Field not valid.
Field not valid.
Field not valid.
Field not valid.